1 Like
پيتر دلاواله جهانگرد ايتاليايي شش سال پس از شروع بناي اشرف به اشرف آمد و در قصر سلطنتي ديوانخانه ( باغ شاه ) به حضور شاه عباس صفوي رسيد . وي در مورد ويژگيهاي اين مکان در سفرنامه خود توضيحات مفصلي را ارائه مي دهد. در سفرنامه وي آمده است: «اطراف شهر باز است و جز قصر شاهي که هنوز ساختمان آن به اتمام نرسيده و باغهاي مربوط به آن و يک خيابان پر از دکان و مغازه و چند خانه که بدون نظم در وسط درختان ساخته شده و اطراف آنرا زمينهاي وسيعي احاطه کرده اسـت چيز ديـگري در آن وجـود نـدارد. در اين محل چشـمه هاي آب شيـرين و زلال زياد است و به اندازه اي در آنجا درخت وجود دارد که خانه ها ميان آن گم شده است و من موقع نوشتن يادداشت روزانه خود ترديد داشتم که آيا بايد اشرف را شهري در ميان جنگل بنويسم يا آنرا جنگلي بدانم که بعلت سکونت افراد حالت شهر به خود گرفته است.» وي در مورد ويژگيهاي عمارت ديوانخانه نوشته است: «اين باغ که باغ شاه يا ديوانخانه ناميده ميشود عبارت از مربعي است که در انتهاي جلگه و در پاي تپه هاي پر درخت واقع شده و پشت کاخ است . در بالاي همين تپه هاست که شاه دستور داده خانه هاي زيادي که جزو عمارت باغ محسوب مي شوند بنا کنند. ديوانخانه در وسط باغ واقع شده و عبارت از بنايي است که طول آن سه برابر عرض آن است . جلوي اين بنا کاملاً باز است ولي در عقب و طرفين آن ديواري است که از پنجره هاي متعدد پوشيده شده است. فاصله کف عمارت از سطح زمين دو پله است و قسمت باز بنا درست رو به شمال يعني پشت به طرف درب ورودي است . جلوي بنا خياباني طولاني و سنگفرش قرار گرفته که در وسط آن جويي جاري است و از حوضي که در جلوي ديوانخانه ساخته شده دائماً آب به سوي اين جوي جاري است.»
ملگونوف دانشمند روسي در مورد بناي ديوانخانه در کتاب خود به نام سفرنامه مازندران آورده است: «عمارت شاه عباسي که بنام ديوانخانه معروف بود در سال 1743 ميلادي خالي شد و از نظر افتاد. در برابر عمارت حوضي است به عرض 50 قدم ، به طول 60 قدم ، به عمق يک ذرع و نيم و در دو طرف آن جويي سنگي تا دروازه قرار دارد و اطراف آن سوراخي براي نهادن شمعها تعبيه شده است . در جدار داخلي آبراهه هاي اصلي سوراخهايي ايجاد کرده بودند که ممکن بود در حدود هزار شمع روشن را در آنها نگاه داشت. شمعهايي نيز در اطراف استخر بزرگ روشن ميکردند و به اين مناسبت نام استخر نور بر آن اطلاق کردند.»
...