Ankara – Eskişehir güzergahı üzerinde bulunan Malıköy, Polatlı İlçesi’ne bağlı bir yerleşim merkezidir. Tarihi bilgi ve belgeler incelendiğinde, burada bulunan demiryolu istasyonu, Sakarya Meydan Muhaberesi’nin destansı mücadelesinin geçtiği bu bölgede, milletimizin kaderini etkilemiş stratejik bir istasyonumuzdur.
1919-1922 yılları arasında gerçekleştirilen Kurtuluş Savaşı’nda demiryolları önemli rol oynamıştır. Tarihimizin bu en çetin mücadelesinin zaferle taçlanmasında hayati rol oynayan Ankara-Polatlı demiryolu hattı üzerindeki önemli üç noktada bulunan müzelerle, ülkemizi emanet edeceğimiz çocuklarımız, gençlerimiz, istiklal mücadelemizin hangi koşullarda zaferle sonuçlandığını, ulaşımın ülkelerin kaderinde ne derece önemli olduğunu hep hatırlayacaktır.
Ankara-Polatlı demiryolu hattı üzerindeki önemli mihenk taşları:
1- Ankara Garı’nda demiryolları için direksiyon binası olarak inşa edilen, Milli Mücadele döneminde ise Mustafa Kemal Atatürk’ün konut ve komuta merkezi olarak kullandığı ve TCDD’nin, Milli Mücadelede Atatürk Konutu ve Demiryolu Müzesi adıyla yeniden düzenleyerek 24 Aralık 1964 tarihinde halkımızın hizmetine sunduğu bina.
2- Malıköy Tren İstasyonu Müzesi. Genelkurmay Başkanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün işbirliği ile yapılan ve 25 Haziran 2008 tarihinde müze olarak kültür hayatımıza kazandırılan Malıköy İstasyonu.
3- Kartaltepe. 6 Ağustos 2008 günü açılan Mehmetçik Anıtı ve yine aynı gün temeli atılan “Sakarya Meydan Savaşı Panorama Müzesi”’nin bulunduğu, Sakarya Meydan Muharebesi'nin kalbi olarak da bilinen tepe. TCDD, bu bölgedeki müzenin kurulması çalışmalarına katkı sağlayarak Sakarya Meydan Muharebesi'nin gelecek kuşaklara en iyi şekilde aktarılmasını ve yaşatılmasını amaçlamaktadır.
Komuta merkezinden sonra en önemli üst olan Malıköy İstasyonu, Sakarya Meydan Muharebesi'nin tüm ihtiyaçlarını karşılayan ve yaralı askerlerin ilk müdahalelerinin yapıldığı yer olmuş ve savaş esnasında revir, askeri mühimmat ve lojistik merkezi ile askeri uçak pisti olarak kullanılmıştır.
Müze, 5 bin 713 şehit adına yapılan şehitlik anıtı, Mustafa Kemal Atatürk’ün sivil giysili anıtı, TCDD tarafından onarılan ve Sakarya Meydan Muharebesi sırasında kullanılan 1897 tarihli Alman yapımı lokomotif ile 1909 tarihli Alman yapımı vagon, o zamanki uçakların aslına uygun yapılan 2 uçak ile istasyon binasından oluşmaktadır. Tren ve uçakların bulunduğu bölümler, uçak ve tren sesleri eşliğinde gezilmektedir.
Kurtuluş Savaşı’nın heykellerle ve görsel materyallerle temsil edildiği müzede, o dönemde kullanılan demiryolu malzemeleri de sergilenmektedir.