خوابهای ایرانی

درست بیست و پنج سال پیش بود که در مسابقات هنری دانش آموزان کشور با حامد بهروزکار آشنا شدم. واسطه‏ی این آشنایی، نقاشی‏ای از او بود. یک کپی برابر با اصل از یکی از عکس‏های نصراله کسرائیان که با پاستل‏گچی کشیده بود. شاید حاصل تعریفی از نقاشی در روزهای جوانی، که می‏بایست تا حد نهایت واقع‏گرایانه باشد یا شاید هم نتیجه‏ی جذبه‏ای ناخودآگاه به یک تصویر بومی. حامد بهروزکاری که آنروزها می‏شناختم علاقه یا شاید تعصب عجیبی به هنرهای ایرانی داشت. ازشعر و خط فارسی گرفته تا صنایع دستی‏. از نگارگری و کتاب‏آرایی ایرانی تا معماری سنتی و مذهبی و البته در پس زمینه همه‏ی اینها همواره موسیقی ایرانی هم شنیده می‏شد.

لطیفه‏ی زندگی اینکه کسی مثل او برای تحصیل رشته نقاشی سر از اصفهان درآورد تا مشعوف شهری شود که عصاره‏ی تاریخی همه‏ی اینها بود، تا جایی‏که سفر تحصیلی چند ساله‏اش به اقامتی چهارده، پانزده ساله بدل شد. و  لطیفه‏ی هنر اینکه انگار هنرمندان، همه‏ی عمر به دلمشغولی‏هایشان وفادار می‏مانند یا دلمشغولی‏هایشان آن‏ها را رها‏نمی‏کند. دست‏کم حامد بهروزکاری که من در این ربع قرن می‏شناسم این‏طوری است. حرکت‏اش از واقع‏گرایی روزهای جوانی، به انتزاعی رسید که حالا در معرض تماشای ما است اما از دید من به عنوان یک بیننده‏ی عادی علاقمند، همچنان شامل همان دلمشغولی‏های همیشگی است.

در ترکیب بندی‏هایی که گاه نگارگری و گاهی معماری ایرانی اسلامی را تداعی می‏کند، نقش‏هایی را می‏بینم که شاکله‏ی اصلی شان از حروفی به خط نستعلیق می‏آید اما نه خط‏اند و نه خوشنویسی. گاهی هم مُهرهای قدیمی و تکه‏های کاشی‏مانند مکرری در کنار هم می‏نشینند تا تصویری بسازند که همه‏ی اینها هست و چیزی بیشتر را هم روایت می‏کند. نقاشی‏هایی که با کنارهم قرارگرفتن بی‏شمار جزئیات، کل بزرگی را شکل می‏دهند تا یاد‏آور سنت هنری کهن این سرزمین باشند، از کاشی‏کاری و نگارگری گرفته تا سیاه مشق و فرش و خاتم.

عنصر اصلی خوابهای ایرانی بهروزکار درخت ها هستند. درخت‏هایی که گاه از باغ‏ایرانی می‏آیند و گاه از نگارگری، اما به انتزاعی امروزی رسیده‏اند. حتی آدمهایش هم تداعی کننده‏ی درخت‏ها هستند، درخت‏هایی که از آدمهای خوابیده شکل گرفته‏اند و ما را به خواب‏های نقاش می‏برند. خواب‏هایی که روشن و رنگین‏اند و مثل همان سال‏های جوانی همچنان پر از امید و خوش‏بینی. شاید هم برای آنکه در بیداری‏اش این‏طور ساعت‏ها، روزها و ماه‏های متمادی را صرف کیمیای آفرینش یک‏خواب پر از جزئیات می‏کند، خواب‏ها باید شیرین باشند.  

بهنام بهزادی

Iranian Dreams

It was exactly  twenty-five years ago when I become acquainted with Hamed Behrouzkar in Student Art Competition. It was due to one of his painting. It was a certified copy of a Nasrolah Kasraeian’s photo that was painted by pastels. Perhaps it was because of a definition of painting among youngsters, which must be realistic to the end, or maybe it was because of an unconscious attraction to a local image that I was attracted to his work. Hamed Behrouzkar was interested in Iranian Art very much as I knew him those days. He was interested in Persian poetry and calligraphy as well as handicrafts. He was also interested in Iranian miniature and book illustration, traditional and religious architecture. In addition, Iranian music was always heard at the background.

Ironically he studied Painting in Isfahan to be fallen in love with the city which includes all these arts. So he was fascinated by this city as far as he lived fourteen to fifteen years there instead of a few-years of study accommodation. It is interesting about art that artists remain loyal to their concerns whole their lives or in other words their concerns don’t let them go. At least, Hamed Behrouzkar is such an artist as I know him in a quarter of a century. He moved from Realism of youngster days toward such an Abstractionism which is in front of us now. But from my viewpoint as an interested amateur viewer, his works are included those old concerns.

In compositions that sometimes associate miniature and sometimes evoke Islamic-Iranian architecture, we can see patterns that the main formation of them are given from Nasta'liq but are neither script nor calligraphy. Moreover, some repeated old stamps and some tiled pieces come next to each other to create an image which is both, all of them, and narrates something beyond them all. These paintings are formed by putting bunch of details next to each other to create a great whole remembering the old artistic tradition of this homeland. These details include tiling, miniature, calligraphy, carpeting and Khatam.

The main element of Iranian Dreams by Behrouzkar are trees. These trees are sometimes originated from Iranian Gardens and sometimes from miniatures but they have reached a modern Abstractionism. Even men associate trees. These trees are formed from lying men and take us to the painter’s dreams. Dreams which are bright and colorful, and like those youngster days full of hope and optimism. These sweet dreams might be formed because of the fact that he spends many hours, days and months in his awakening to create a dream full of details.

Behnam Behzadi

نمایشگاه آثار " حامد بهروزکار " با عنوان " خوابهای ایرانی " دی 1394 گالری سیحون

View More »